ΘΕΑΤΡΟ,To βιβλίο της ανησυχίας/Φ.Πεσόα

ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΗΣ ΑΝΗΣΥΧΙΑΣ του ΦΕΡΝΑΝΤΟ ΠΕΣΟΑ , Μουσικό Θέατρο σε σκηνοθεσία/σύνθεση του Michel van der Aa ,με το μουσικό σύνολο Ergon Ensamble και τον ηθοποιό Μιχάλη Φιορεντζή, στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών 15/12/2017

«Ανασυνθέτοντας διαρκώς τον εαυτό μου, τον κατέστρεψα. Από την πολλή σκέψη του εαυτού μου, είμαι πια οι σκέψεις μου και όχι εγώ.»

To εμβληματικό αυτό έργο του Φ.Πεσσόα (1888-1935), που εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1982 στην Πορτογαλία, 47 χρόνια δηλαδή μετά τον θάνατό του, δραματοποίησε ο πολυβραβευμένος Ολλανδός συνθέτης/ σκηνοθέτης Michel Van Der Aa, με έναν πολύ ποιητικό και σύγχρονο τρόπο, χρησιμοποιώντας μουσική, βίντεο προβολές και έναν ηθοποιό. Η ζωντανή μουσική παίχτηκε από το άξιο ελληνικό σύνολο Ergon Ensemble, υπό την διεύθυνση του Κasper De Roo και η υποκριτική ερμηνεία ανήκει στον νέο ηθοποιό Μιλτιάδη Φιορεντζή.

Το βιβλίο το ακολουθεί μια μυθολογία( όπως και τον δημιουργό του με τα 70 πρόσωπα) τόσο γιατί δεν γνωρίζουμε αν όλα τα χειρόγραφα προορίζονταν για να συμπεριληφθούν σ αυτό, η ταξινόμηση τους είχε δυσκολίες, επίσης το γράφει ένας από τους ετερώνυμους του, ίσως ο πιο κοντινός του ο λογιστής Μπερνάρτο Σοάρες.

Το περιεχόμενο αποτελεί ίσως την πεμπτουσία των σκέψεων του Πεσσόα. Είναι θραύσματα σκέψεων, ονειροπολήσεων, υπαρξιακών αγωνιών, αφορισμών, πραγματικές ή ονειρικές συναντήσεις με πρόσωπα, κυρίως όμως ένας εσωτερικός μονόλογος. Η μουσική υποβλητική με αρκετά έγχορδα και ηλεκτρονικούς ήχους σε μαγνήτιζε, σε έπαιρνε μαζί της και τόνιζε το σημείο των ονειροπολήσεων και των επαναλήψεων.

Στη σκηνή υπήρχαν πέντε κύκλοι άνισοι μεταξύ τους και τοποθετημένοι σε διαφορετικό βάθος ο καθένας. Στους δύο μεγαλύτερους εμφανίζονταν με μορφή βίντεο τα όνειρά του, οι σκέψεις του και άνθρωποι όπως ένας ταύρος, ο λογιστής ,η γυναίκα με τα κόκκινα, ο ταγματάρχης, ένας οδοκαθαριστής. Κινούνται αργά και σε συνδυασμό με την μουσική σε υπνωτίζουν. Μπροστά από αυτή την κατασκευή κάθεται σε ένα γραφείο ο Μπερνάντο Σοάρες (Μιλτιάδης Φιορεντζής), που άλλοτε συνομιλεί με τις προβολές των ονείρων του, άλλες φορές αγωνιά ή καθρεφτίζεται σε έναν από του κύκλους και σκέφτεται.

Όνειρο, πραγματικότητα μοιάζουν με συγκοινωνούντα δοχεία. Σε πολλά σημεία η επικοινωνία του ηθοποιού με την εικόνα είναι σε διάλογο, υπέροχη ή σκηνή που στην προβολή ο Μπερνάρντο Σοάρες τυλίγει τα χειρόγραφά του σε καραβάκι και ο ηθοποιός –Mπερνάντο Σοάρες επί σκηνής- τα ξετυλίγει. Όπως επίσης και η σκηνή με το σπιρτόκουτο.

«Δεν ήμουν φτιαγμένος για την πραγματικότητα, η ζωή όμως ήρθε και με βρήκε» (απόσπασμα από Το Βιβλίο της Ανησυχίας).

Μουσική ,προβολές και λόγος είναι σε απόλυτη ισορροπία και αρμονία και έχουν ίση βαρύτητα όπως φαίνεται για τον Michel van Der Aa , συνομιλούν κυκλικά μεταξύ τους( ένας κύκλος μεταμορφώνεται σε μουσικό όργανο, κάποια στιγμή) και αυτό ίσως δικαιώνει και την φόρμα του κύκλου στο υπέροχο ,λιτό και λειτουργικότατο σκηνικό του Μark Warning.

Τα αποσπάσματα που ακούγονται είναι αυτούσια από το βιβλίο και σε συνδυασμό με το πολυεπίπεδο θέαμα, ο θεατής πραγματικά εισπράττει τις λογοτεχνικές και υπαρξιακές αναζητήσεις του συγγραφέα.